Ubytek szkliwa na zębie, określany również jako erozję zębów, jest jednym z najczęściej występujących defektów stomatologicznych u człowieka. Jednak sama definicja to za mało by zrozumieć z jakiego powodu dochodzi do takich nieprawidłowości. Konieczne jest również ustalenie właściwego postępowania w takich przypadkach, gdyż zaniedbanie może prowadzić do dotkliwych powikłań dentystycznych. W poniższym tekście postaramy się scharakteryzować co to jest ubytek szkliwa na zębie, jakie są jego rodzaje oraz jak powinno przebiegać leczenie.
Ubytki próchnicze
Zacznijmy od podstaw. Szkliwo jest twardą, zewnętrzną powierzchnią zębów, a jego głównym zadaniem jest ochrona warstwy wewnętrznej zębiny. Pomimo tego, że jest najtwardszym minerałem w ludzkim ciele (twardszym nawet od kości!) szkliwo zębów może ulec trwałemu uszkodzeniu i ostatecznie zużyć się. Niektóre czynniki mogą bezpośrednio lub pośrednio powodować nadmierne zużycie, co ostatecznie prowadzi do odsłonięcia wrażliwej warstwy zębów. Możesz być zaskoczony, gdy dowiesz się, że cukier nie zawsze jest główną przyczyną erozji szkliwa i próchnicy zębów, ponieważ w rzeczywistości jest nią niedobór wapniu, o czym poniżej.
Natomiast uszkodzone szkliwo zęba to prosta droga w stronę próchnicy. Ubytki próchnicze rozwijają się najczęściej w zagłębieniach i na powierzchniach trzonowców, a także pomiędzy zębami i w pobliżu linii dziąseł. Potrafią być naprawdę niebezpieczne dla zdrowia jamy ustnej, a nie leczone mogą powodować poważniejsze schorzenia. Choć erozja pojawia się w innych miejscach niż próchnica, to jedno może prowadzić do drugiego.
Kwasowa erozja szkliwa
Wspominaliśmy już o wapniu. Zwykle wapń zawarty w ślinie wspomaga regenerację zębów, ale problemy zaczynają się, gdy kwasów w jamie ustnej jest naprawdę dużo i wapń nie radzi sobie z ich wypłukiwaniem i niwelowaniem. Wówczas procesy remineralizacji zębów stają się zaburzone i dochodzi do uszkodzeń szkliwa. Kwas naprawdę kocha zjadać nasze zęby!
Kwasowa erozja szkliwa to wynik nadmiernego spożywania nadmiernej ilości napojów gazowanych (zwłaszcza popularnych „energetyków”), soków cytrusowych oraz drinków alkoholowych. Wśród innych przyczyn wymienia się także choroby o naturze ogólnoustrojowej, w tym refluks czy bulimię. Sam przebieg takiej erozji jest mało komfortowy. Zaczyna się zwykle od bolesnej nadwrażliwości zębów na ciepłe i zimne potrawy. Później uzębienie matowieje, a jego powierzchnia staje się szorstka. Zęby robią się nad wyraz kruche, to już znak, że kwasy dostały się bezpośrednio do samej zębiny. Nie ma co zwlekać – marsz do dentysty!
Leczenie
Po prawdzie nawet najmniejszy ubytek szkliwa na zębie powinien być alarmujący. Leczenie stwierdzonej przez stomatologa erozji szkliwa jest bardzo zróżnicowane, ponieważ w grę może wchodzić wiele czynników. Zazwyczaj pacjent umawia się na wizytę u dentysty z powodu bólu zęba, lub jego ukruszenia.
Podstawową metodą leczenia ubytków jest wypełnienia, stosowane w przypadku niewielkiej erozji i próchnicy szkliwa, często zlokalizowane na jednym, niewielkim obszarze. Jeżeli jednak problem jest poważniejszy dentysta może zdecydować się na leczenie kanałowe, lub w ostateczności – ekstrakcję chorego zęba. W przypadku leczenia kanałowego dentysta prawdopodobnie zaleci koronę, natomiast po przeprowadzonej ekstrakcji zaproponuje możliwość zastosowania mostu lub stałego implantu. Przede wszystkim jednak zwróci uwagę na właściwą profilaktykę.